تا همین چند سال پیش، خریداران کامپیوتر حق انتخاب بسیار کمی در تجهیزات ذخیره سازی برای کامپیوتر‌ها داشتند. اگر شما یک دستگاه کاملا قابل حمل خریداری می‌کردید، به احتمال زیاد درایو اصلی آن از نوع هارد SSD بود. سایر کامپیوترهای دسکتاپ و لپ‌تاپ از هارد HDD استفاده می‌کردند. حال شما می‌توانید اکثر سیستم‌ها را توسط HDD یا SSD یا ترکیبی از هر دوی آن‌ها پیکربندی کنید. ما در گروه ITProPlus، در این مقاله به بررسی تفاوت هارد دیسک SSD و HDD خواهیم پرداخت تا به انتخاب شما کمکی کرده باشیم.

توضیحی در مورد هارد دیسک SSD و HDD

هارد دیسک‌های مرسوم که حرکت چرخشی دارند، به‌عنوان یک ابزار ذخیره سازی دائمی برای کامپیوترها مطرح هستند. ابزار ذخیره‌سازی دائمی به این معنی است که با قطع جریان برق، اطلاعات ذخیره‌شده از بین نمی‌روند. در نقطه مقابل، رم یک حافظه غیر دائمی یا موقت است و با قطع جریان برق، اطلاعات آن از بین می‌رود.

هارد دیسک اساسا یک پلاتر فلزی با پوشش مغناطیسی است. وظیفه آن ذخیره کردن داده‌ مورد علاقه‌ شما است؛ چه این داده گزارش آب و هوای قرن پیش باشد. چه یک کپی با کیفیت بالا از سه‌گانه ارباب حلقه‌ها یا موسیقی‌های مورد علاقه‌ی شما، هارد دیسک این کار را برای شما انجام می‌دهد.

زمانی که پلاتر در حال چرخیدن است، هد خواندن و نوشتن در هارد دیسک توسط یک بازو به داده‌ مورد نظر شما دسترسی پیدا می‌کند.

از نظر عملکرد، یک هارد SSD قادر به انجام تمام کارهایی است که یک هارد دیسک انجام می‌دهد. اما به جای اینکه داده روی دیسک مغناطیسی ذخیره شود، روی حافظه‌های فلش متصل به هم ذخیره می‌شود. این حافظه‌ها به نوعی طراحی شده‌اند که حتی با قطع جریان برق، اطلاعات ‌آن‌ها از بین نمی‌رود.

این تراشه‌ها می‌توانند به‌طور مستقیم به مادربورد (لپ‌تاپ‌های کوچک و قابل حمل)، توسط درگاه PCI Express (در برخی از ورک‌استیشن‌های حرفه‌ای و سیستم‌های کامپیوتری رده بالا) یا به‌صورت باکس‌های شکیل و با استفاده از درگاه‌های موجود به سیستم دسکتاپ یا لپ‌تاپ متصل شوند.

این حافظه‌های فلش کمی با حافظه‌های فلش معمولی و بندانگشتی که توسط درگاه USB به کامپیوتر وصل می‌شوند، متفاوت هستند. SSD ها معمولا پر سرعت‌تر و قابل اعتمادتر و در نتیجه، گران‌تر از حافظه‌های فلش بندانگشتی هستند.

HDD  چیست؟

HDD همان مخفف کلمه Hard Disk Drive میباشد که می‌توان گفت این تکنولوژی حدود 60 سال قدمت دارد. در این تکنولوژی اطلاعات بر روی پلتر ذخیره می‌شود و با کمک بازوی متحرک یا هد اطلاعات خوانده می‌شود و برق نیز از طریق برد به هد و پلتر می‌رسد.

امروزه سرعت چرخش پلتر 5400 دور در دقیقه می‌باشد که امکان دارد به 15000 دور بر دقیقه نیز برسد. یکی از مزایای دیسک‌های سخت آنستکه این دستگاه‌ها می‌توانند حجم زیادی از اطلاعات را در ازای قیمت ارزان برای شما نگهداری کنند.

SSD چیست؟

SSD همان مخفف کلمه Solid State Drive یا دیسک حالت جامد می‌باشد یا به زبان ساده تر می‌توان گفت SSD  نسخه پیشرفته تر و با ابعاد بزرگتر فلش مموری می‌باشد و همانطور که می‌دانید دیگر هیچ قسمت متحرکی در SSD ها بر خلاف HDD ها وجود ندارد. SSD ها هم مانند فلش مموری بر پایه NAND می‌باشد.

قیمت

SSD ها قیمت بیشتری با در نظر گرفتن معیار دلار برای هر گیگابایت دارند. یک هارد دیسک HDD با ظرفیت ۱ ترابایت حدود ۴۰ الی ۵۰ دلار قیمت دارد؛ در حالی که یک هارد دیسک SSD با ظرفیت مشابه، قیمتی در حدود ۲۵۰ دلار دارد.

با معیار دلار به ازای هر گیگابایت، هر گیگابایت فضا روی هارد دیسک ۴ الی ۵ سنت هزینه در بر دارد؛ در حالی که این هزینه برای SSD، حدود ۲۵ سنت برای هر گیگابایت است. از آن‌جایی که هارد دیسک‌ها از فناوری قدیمی‌ و جا افتاده‌تری استفاده می‌کنند، هزینه‌ی کمتری به شما تحمیل خواهند کرد.

هزینه‌ی اضافه برای SSD ممکن است مبلغ کل سیستم را از بودجه‌ی مورد نظرتان بالاتر ببرد.

حداکثر ظرفیت و ظرفیت‌های رایج هارد دیسک

با اینکه SSD هایی که برای کاربران ارائه می‌شود، تا ۴ترابایت حجم دارند، ولی حافظه‌هایی با این حجم قیمت بسیار بالایی دارند. ظرفیت رایج مورد استفاده ۵۰۰ گیگابایت یا ۱ ترابایت به‌عنوان درایو ذخیره سازی اصلی است.

در سیستم‌های رده پایین که هزینه‌ حائز اهمیت است، معمولا از حجم ۱۲۸ گیگابایت استفاده می‌شود. ظرفیت رایچ برای کاربران مالتی‌مدیا بیشتر و ۱ الی ۴ ترابایت در سیستم‌های رده بالا است.

ممکن است ابزارهای ذخیره سازی ابری (Cloud) برای ذخیره و به اشتراک گذاری فایل‌ها بین گوشی، تبلت و کامپیوتر شخصی مناسب باشند؛ اما خرید ابزار ذخیره‌سازی شخصی هزینه‌ کمتری در بر دارد و فقط لازم است یک‌بار آن را بخرید.

سرعت

سرعت بخشی است که SSD در آن می‌درخشد! سیستم عاملی که روی SSD نصب شده باشد، معمولا در عرض چند ثانیه بالا می‌آید. هارد دیسک برای رسیدن به حداکثر سرعت نیاز به زمان دارد و حتی در بالاترین سرعت خود، با سرعت پایین‌تری نسبت به رقیب مشغول انجام کارهای کاربر است. کامپیوترهایی که از SSD استفاده می‌کنند، با سرعت بالاتری بوت می‌شوند، برنامه‌ها را با سرعت بالاتری اجرا می‌کنند و فایل‌ها را با سرعت بیشتری جابه‌جا می‌کنند.

با توجه با این که هارد دیسک از سطوح چرخشی برای دستیابی به اطلاعات استفاده می‌کند، بهترین کارایی‌ آن زمانی است که فایل‌‌ بزرگی در بلاک هایی که مجاور هم هستند قرار گیرد. در این حالت هدر می‌تواند عملیات خواندن را با یک حرکت مداوم آغاز کند و خاتمه دهد.

وقتی هارد دیسک به پر شدن نزدیک می‌شود، ممکن است یک فایل بزرگ در مکان‌های مختلفی به‌صورت پراکنده ذخیره شود. به این پدیده قطعه قطعه شدن می‌گویند. با این که الگوریتم‌های خواندن و نوشتن در طول سال‌ها بهبود یافته،  اما هارد دیسک‌ها هنوز هم ممکن است دچار پدیده‌ قطعه قطعه شدن شوند. در حالی که SSD با توجه به ساختاری که دارد دچار این پدیده نمی‌شود و این یک دلیل برای سرعت ذاتی بیشتر SSD ها است.

طول عمر

SSD بخش مکانیکی ندارد؛ بنابراین هنگام بروز اتفاقاتی مانند ضربه خوردن یا افتادن لپ‌تاپ، احتمال سالم ماندن داده بیشتر است. بیشتر هارد دیسک‌ها هنگام خاموشی، هد خواندن و نوشتن را با فاصله از پلاتر نگه می‌دارند؛ ولی هنگام کار، هد تنها چند نانومتر با پلاتر فاصله دارد. حتی هنگام خاموشی نیز این فاصله هنگام برخوردهای شدید دردی را دوا نمی‌کند. اگر شما روی تجهیزات خود حساس هستید، خرید SSD پیشنهاد می‌شود.

در دسترس بودن

هارد درایو‌ها روی سیستم‌های قدیمی یا سیستم‌هایی با بودجه پایین، به وفور مشاهده می‌شوند. اما SSD در لپ‌تاپ‌های جدیدتر پراستفاده‌تر هستند. با این حال لیست محصولات هارد دیسک‌های شرکت‌هایی مانند سامسونگ، توشیبا، هیتاچی، سیگیت و وسترن دیجیتال قابل توجه‌تر از SSD ها هستند.

برای کامپیوترهای دسکتاپ مک و ویندوز، حداقل تا چند سال آینده، هارد درایوهای HDD به‌طور کامل حذف نخواهند شد. خط تولید مدل‌های مختلف SSD در حال افزایش است و در لپ‌تاپ‌های نازک به جای هارد HDD از SSD هایی با ظرفیت ۲۵۶ یا ۵۱۲ گیگابایت استفاده می‌شود.

اندازه و شکل

از آنجایی که هارد دیسک‌ها دارای یک قسمت چرخشی هستند، محدودیت‌هایی در اندازه‌ی آن‌ها وجود دارد. یک حرکت نو‌آورانه برای تولید هارد دیسک ها در اندازه‌ ۱.۸ اینچی وجود داشت؛ ولی این نو‌آوری در حجم ۳۲۰ گیگابایت متوقف شد. چرا که سازندگان فبلت و گوشی‌های هوشمند از حافظه‌های فلش در محصولات خود استفاده کردند.

SSD چنین محدودیتی ندارد؛ بنابراین در طول زمان حیات خود می‌تواند کوچک‌تر شود. SSD های لپ‌تاپ سایزی ۲.۵ اینچی دارند ولی این فقط یک استاندارد برای راحتی است.

با نازکتر شدن لپ‌تاپ‌ها و تبدیل شدن به انتخاب اول برای وب‌گردی، SSD ها آماده تطبیق خود با بازار پرتلاطم محصولات جدید هستند.

نویز

حتی کم سر‌و‌صداترین هارد دیسک‌ها هم هنگام کار یا حرکت بازوی خواندن و نوشتن، صدایی از خود تولید می‌کنند. مخصوصا اگر هارد قدیمی باشد یا روی شاسی فلزی سوار شده باشد، این سر وصدا بیشتر می‌شود. هر چه هارد دیسک سرعت بیشتری داشته باشد، نویز آن بیشتر خواهد بود. در سوی مقابل SSD ها قرار دارند و به دلیل این که بخش مکانیکی ندارند، هیچ نویزی تولید نمی‌کنند.

توان مصرفی

چون SSD بخش مکانیکی ندارد و نیازی به چرخش و حرکت بازو نیست، بنابراین انرژی مصرفی SSD، توسط اصطکاک یا نویز هدر نمی‌شود و آن‌ را کار آمدتر جلوه می‌دهد. پس در صورت استفاده از SSD روی سرور یا سیستم دسکتاپ، توان مصرفی کمتری خواهید داشت. اگر از SSD روی لپ‌تاپ یا تبلت استفاده کنید، عمر باتری بیشتری نصیبتان می‌شود.

انتخاب ابزار ذخیره‌سازی مناسب

هارد دیسک HDD

• کاربران چند‌رسانه‌ای یا دانلودکنندگان فایل‌‌های حجیم: این کاربران نیازمند حجم بالایی از ابزارهای ذخیره‌سازی با قیمت ارزان هستند. بنابراین انتخاب اول آن‌ها HDD است.
• خریدارانی که بودجه‌ی محدودی دارند: کسانی که نیازمند فضای ذخیره‌سازی با قیمت پایینی هستند، بالطبع باید سراغ هارد دیسک HDD بروند.
• کارهای مهندسی و گرافیکی سنگین: ویرایش‌گران عکس و ویدئو با حجم بالایی از فایل‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند. بنابراین خرید یک هارد دیسک ۱ ترابایتی برای آن‌ها بسیار به صرفه‌تر از خرید SSD با ۵۰۰ گیابایت حجم خواهد بود.
• کاربران عمومی: کاربران عمومی که دوست دارند فایل‌های مدیای خود را دانلود و مشاهده کنند، بهتر است از هارد دیسک استفاده کنند. ولی اگر فیلم‌ها و موزیک‌هایتان را به‌صورت استریم مشاهده می‌کنید، خرید SSD با ظرفیت کمتر و قیمت مشابه تجربه‌ی بهتری برای شما خلق می‌کند.

هارد دیسک SSD

• کسانی که عمرشان در جاده‌ها می‌گذرد: افرادی که لپ‌تاپشان را داخل کیف می‌گذارند و دائما در حال استفاده از آن و همچنین نیازمند کمی امنیت بیشتر هستند، بهتر است از SSD استفاده کنند.
• تشنگان سرعت:  اگر می‌خواهید با سرعت بالا کارهایتان را انجام دهید و سیستمتان به محض روشن شدن بالا بیاید، پس سر کیسه را شل کنید و سراغ SSD بروید یا برای حجم بیشتر از یک HDD به‌عنوان مکمل در کنار SSD استفاده کنید.
• کارهای مهندسی و گرافیکی سنگین: در بالا گفتیم که این کاربران سراغ HDD بروند. ولی اگر سرعت اجرای برنامه برای شما مهم است، می‌توانید از SSD و HDD در کنار یکدیگر استفاده کنید. برنامه را روی SSD اجرا کنید و خروجی آن را به HDD انتقال دهید.
• آهنگسازان و موزیسین‌های حرفه‌ای: اگر در حال ضبط موسیقی در استودیو هستید و نمی‌خواهید صدای طنین‌انداز هارد دیسک روی موسیقی شما شنیده شود، سراغ SSD بروید.

درایو‌های ترکیبی و سیستم‌های دوال درایو